pod wrażeniem
  • O języku poetyckim słów kilka

    8.10.2023
    8.10.2023

    W Newsletterze Poradni Językowej PWN przeczytałem ostatnio post na temat wątpliwości co do odmiany neologizmu „słowisień” w wierszu J.Tuwima.

    Odpowiedź eksperta zawiera analizę gramat. zdania „A przez liście kraśnie pęk słowiśnie”, z której wynika, że słowo „kraśnie” jest w tym zdaniu czasownikiem w os. 3, słowo „pęk” — rzecz. w mianowniku, zaś słowo „słowisień” - rzecz. w bierniku.

    Przyznam, że mam kłopot z tym zdaniem. W zrozumieniu nie pomaga mi przytoczona analiza. Czy „kraśnie” w bezokol. to „kraśnieć”? Jeśli tak, to dlaczego nie ma tam „kraśnieje”? Czy to również neologizm? Dlaczego „słowisień” ma tu być w bierniku? Czy dopełnienie przy „pęk” nie powinno być w dopełniaczu?

  • Pan, Pani, Państwo
    15.02.2013
    15.02.2013
    Dzień dobry,
    czasem pracuję z dokumentami, w których angielskie you muszę przetłumaczyć grzecznościowo. Jednak jako że są to np. ankiety badań rynkowych, nie znam płci odbiorcy. Co jest wtedy najlepszym dla polszczyzny wyjściem? Używam formy Pan (Pani), bo: 1) nie lubię pisać Pan/Pani, jako że unikam w polszczyźnie ukośnika, 2) formę Państwo uważam za niepoprawną, gdyż odbiorcą jest jedna osoba o określonej płci, a nie grupa o mieszanej.
    Będę wdzięczny za uwagi.
    Pozdrawiam
    Jarek Hirny
  • placówka

    15.04.2024
    15.04.2024

    Dzień dobry, moje pytanie dotyczy słowa placówka w znaczeniu przedszkole, szkoła, żłobek. Zauważyłam, że jest ono ostatnio używane bardzo często. Szczególnie w przestrzeni social mediów. Rodzice, terapeuci mówią "oddając dzieci do placówki", "dziecko w placówce". Mam wrażenie, że w tego typu wyrażeniach brakuje dookreślenia o jaką placówkę chodzi. Mamy przecież placówki różnego typu. Placówki wychowawcze, oświatowe itp.

  • przystojność
    5.01.2014
    5.01.2014
    Czy rzeczownik przystojność może oznaczać 'bycie przystojnym'? Mam wrażenie, że odnosi się on raczej do drugiego znaczenia słowa przystojny – 'zgodny z obyczajami'. Jeśli jest tak, jak się obawiam, tzn. odpowiedź brzmi nie, to jakim rzeczownikiem można oddać to samo znaczenie? Na bycie korektorzy mają alergię.
    Z góry bardzo dziękuję
    Dorota
  • Psychofizyczny a psycho-fizyczny
    29.05.2019
    29.05.2019
    Szanowna Redakcjo,
    Chciałabym się spytać o znaczenie słowa psychofizyczny – w Małym słowniku języka polskiego PWN i dwóch innych spotkałam się z definicją ‘dotyczy stosunków między bodźcami fizycznymi (podnietami) a wrażeniami; doznania’ lub zbliżoną odpowiedzią. Z kolei w słownikach internetowych napotkałam ‘dotyczący zjawisk psychicznych i fizycznych’, co z psychofizyką się nie łączy. Stąd moje pytanie: czy obie definicje są poprawne? Jeśli tak, od kiedy poprawna jest druga definicja?
  • routing i trasowanie
    15.03.2002
    15.03.2002
    Chciałbym spytać o spolszczanie słów router i routing – na ruter i ruting. Pojawiło się też nowe słowo (w czasopiśmie zajmującym się teleinformatyką) – rutowanie. Możliwe jest jednak używanie słowa trasowanie. Co uważa Pan za bardziej właściwe: router, routing, trasowanie czy ruter, ruting, rutowanie?
  • Się w nazwie instytucji
    24.10.2016
    24.10.2016
    Mamy kłopot z nazwą instytucji Instrument na rzecz Przyczyniania Się do Stabilności i Pokoju. Nasze wątpliwości wzbudza pisownia się – czy należy pisać go wielką literą, czy też objęty jest poniższym wyjątkiem od reguły?
    Wielką literą piszemy nazwy indywidualne (jednostkowe) urzędów, […]. Występujące w tych nazwach przyimki, spójniki, wyrażenia imienia, pod wezwaniem, na rzecz, do spraw, numer, przeciwko itp. piszemy małą literą.
  • słownik poprawnej polszczyzny
    25.09.2012
    25.09.2012
    We wstępie do Szoberowskiego Słownika poprawnej polszczyzny Witold Doroszewski napisał, iż „zaletą polszczyzny w sformułowaniu tytułowym jest to, że wyraz ten nie zobowiązuje do takiej pełni materiału, do jakiego by obowiązywało sformułowanie: Słownik poprawnościowy języka polskiego lub Słownik poprawnego języka polskiego”. Chciałbym zapytać: dlaczego właściwie nie zobowiązuje? Definicja w SJPD nie rozwiewa moich wątpliwości. Czy słowo polszczyzna nie jest synonimem wyrażenia język polski?
  • sugestia

    7.04.2023
    7.04.2023

    Co oznacza słowo sugestia?

  • techniczny – technologiczny
    14.11.2002
    14.11.2002
    Szanowni Państwo,
    Czy usługi telefonii ruchomej są zaawansowane technicznie, czy technologicznie? Według mnie zaawansowany technologicznie to kalka z technologically advanced, ale mam wrażenie, że różnica między techniką (sposobem robienia czegoś) a technologią (sposobem przetwarzania materiału na gotowy produkt) zaciera się coraz bardziej od początku lat 1990.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego